Pilikulamanta

Pilikulamanta:

Kay dukumintalqa « El Perro sin Pelo del Perú » (Perumanta q’ala allqu) runakunaman riqsichiyta munanku, ima laya allqu kasqanmanta chaninchanmantapas; kunan kunaqa kay laya allquqa lliw tiqsimuyupi chaninchasqa kanku manayá sumaq kaynillamantachu aswanyá paykunawan kuska kaptinku, maskutahina, tukuy llapa allinniyuqrayku: q’ala kaspa, allin kamalla munaypaq kaspapas.

 

Film poster

Pilikulapa uchukyachisqan:

Iskay waranqa watapi, Pedro Santiago Allemant, ancha llakisqa, kay pirwanu patrimuniyurayku ama chinkananpaq kay ruwayman churakurqa. Allemantqa chunka tawayuq watakunapi tapupayarqa llapa hatun riqsisqa yachaqkunaman, Ermanno Manieruman, cinologoman; paymi kay q’ala allquta riqsichirqa “raza oficialhinata”. Alberto Quintanillapas, llimpiq, iskultur pirwanu ancha riqsisqa tukuy lawpi, paypas artinwan allquta chanincharqa. Lizardo Taverapas, arkeologo, paypas allqumanta ancha allin maskaq kaq, hukkunapas paykunahina.

Kay kuyaypa llamkanata usyaspa Allemant Darleguywan huk pilikulata apamuwanchik maypi achka maskasqa willaykunata huñuspa yachachiwanchik kay laya allqu rikurimusqanmantapacha Perupi, chaynallataq ñawpaq kawsayninmanta, ñawpaq willaykuna maytusqanmanta yachachiwanchik chaynallataq ñawpaq llaqtakunapa paqarisqa suyunchikpa partinmi.

Allemantpas Darleguypas huk dukumintuta ruwarqanku, kayqa ancha kusam karqa cinologokunapaqpas yachaq munaykunapaqpas; chaymanta iskay q’ala allqukunamanta huk hapichikuq willlayta ruwarqanku, kaykunataq q’ala allqu llallikuq karqanku; runataq tukuyta quqku kay allqukunata chaninchasqa kitipi churanankupaq.

Pilikulapa kamachiqninkuna:

Pedro-Santiago Allemant Photo by Alessandro Pucci

Pedro Santiago Allemant Perupi paqarirqa, waranqa isqun pachak suqta chunka watapi. Pusaq chunka watakunapi llaqtanta saqirqa Nueva Yorkpi tiyananpaq, chaymanta iskay waranqa watamanta Parispi tiyan. Iskay waranqa suqta watapi Perumanta iskay q’ala allqukunata rantirqa. Ña Europapiña kaspa chaychallapi musyarqa kay laya allqukunamanta tiqsimuyupi mana riqsisqa kasqanmanta. Huk Bankupa llamkaqnin kaspa, tukuy timpu libre kaptin churakurqa allqunkunata riqsichinanpaq may sirtamintukunapi, chaynallataq allqupa iksibisiyunkunapipas Europapi tiksimuyupipas kaspa churarqa. Chay mudupi kay pirwana ñawpaq laya allquta riqsichirqa.

Chaymanta, Facultad de Arqueología, Universidad Nacional de Trujillo nisqanqa Allemanta anchata yupaycharqa; kay hatun yachay wasiqa chay suyupi ancha chaninchasqa kaq, chaypim Perumanta q’ala allquqa paqarirqa. Chaynallataq fawnanchikrayku maskaqhina llamkarqa, kay q’ala allqutapas patrimuniyu nasiyunalpa partinhina churarqa.

 

François Darleguy

François Darleguy Franciapi paqarirqa, waranqa isqun pachak suqta chunka kimsayuq watapi. Sinimanta istudiyarqa hinaspa llamkarqa kamachiqhina sunidukunapi. Achka dukumintalkunapi llamkarqa hinallataq Television francesapi, waranqa isqun pachak pusaq chunka pichqayuq watamanta. Chaymanta yachaysapa sinimapa kamachiqkunata yanapayta usyaspa pay kikinpuni llamkayta munarqa sinimakunata kamachistin. Chaymi pay churakurqa tukuy laya pruyiktukunapi runakunata yanapananpaq wasi hampiqkunapi, yachay wasikunapipas Himalayapi, Kongo sachankunapi, Venezuelapa pampankunapi, chaymanta achka kultura dukumintalkunata ruwarqa.

Chaymi Allemant payta mañakuptin kay pilikulata kuska ruwanankupaq, Darleguy allinta tarispa tukuy sunquywan kallpanwan chayman churakurqa.

 

Allemant & Darleguy

Pedro-Santiago Allemant, François Darleguywan, iskayninku qallarirqanku l’Association pour la protection du patrimoine Péruvien (APPP), Huñunakuy patrimuniyu pirwanuta amachananpaq (APPP) hinallataq, Huñunakuy patrimuniyu pirwanuta amachananpaq. Asociación de defensa del patrimonio Peruano (ADPP*). Iskayninku patrimuniyuta amachanqaku, ñawpaq yachayninkunatapas riqsichinqaku, midyu ambintitapas amachanqaku, tukuy Perupi wiñaqkunatapas amachanqaku, huk imakunatapas).

Paykunapa ruwasqanrayku, Universidad Nacional Pedro Ruiz Lambayequepa (UNPRG) chaninchanrayku, chaynallataq Promocion Kulturalpa oficinanpas, Facultad de Medicina Veterinariapas chay universidadpa.

Iskayninkum timpunta churanku kulturakunata riqsichinanpaq pilikulawan, vidiyukunawan, tukuy tiqsimuyupi rimastin, rimanakunata qustin.

(*) La ADPPpa riqsichisqan Asociacion Culturalhina Perupa Ministerio de Culturanwan (Resolución Sub Directoral No.005-2018-SDD-PC-IC-I-SSC-LAM/MC.

 

Ficha Tiknika:

Sutin: El Perro sin pelo del Perú (Perumanta q’ala allqu)

Formato: HD (16:9), estereo

Timpu unasqa: 55min.

Suyukuna: Peru, Francia, Belgicapas

Simikuna: Español simi, Francia simipas

Wata: iskay waranqa pichqa chunka watapi

Hamutaqkuna ruwaqkunapas: Pedro Santiago Allemantpas François Darleguypas

Ruwaq- mirachiq: Pedro Santiago Allemant

Willaqkuna: Tatiana Lucenapas, François Darleguypas, Alessandro Puccipas

Futu ruwaq, k’anchachiqpas: Carlos Andaluzpas, Gerardo Herrera, Rubén Romeropas

Ruwaq sunidytapas: François Darleguy

Llimpiq grafiku: Alessandro Pucci

Musika: Chano Díaz Limaco, César Pimentel, Perú Andino, Miki González, René Aubrypas.

Runasimipi: Gloria Cáceres Vargas

Tikrasqa: españolsimiman, inglesimiman, francesimiman, quechuaman, checosimiman, holandesimiman, rusosimiman ucraniano simimanpas.

Tapusqan yachaqkuna yanapaqkunapas:

Pedro Santiago Allemant: Perumanta q’ala allquyuq, uywaqpas.

Alberto Quintanilla: Pirwanu llimpiq, iskulturpas ancha riqsisqa tukuy tiqsi muyupi. Paypas Perumanta q’ala allquta llimpinkunapi riqsichispa chaninchaykum.

Ermanno Maniero: Cinologo, paypa ruwasqanrayku “Perumanta q’ala allquta” riqsichinku Raza oficialhina Fédération Cynologique Internationalepi (FCI).

Lizardo Tavera: Arkeologo, maskaq yachaqkunapas ‘Perumanta q’ala allqupi”.

Isabel Cornejo: Arkeologa Pachakamakpa kikin Musiyunpa.

Estelle Anthoni-Koch: Franciapi Perumanta q’ala allquta uywaq.

Claudia Gálvez: Asusyasuntapa Amigos Perumanta q’ala allqupa kamachiqnin.

Clelia Lercari: Perumanta q’ala allqu uywaq.

Jean-Paul Kerihuel: Huwis kaninu, Vice- Presidente Société Centrale Caninepa Franciapi.

Santiago José Allemant: Perumanta q’ala allquyuq, uywaqpas.

Paz wawqikuna: “Chimoc” ruwaqkuna.

Viviana Talavera: Veterinaria para Vital Pets.

Perumanta q’ala allqupi rimaqkuna:

Inti (Paucar)

Llasha (Killa)

Tupac

Unay

Takiri

Warmi

Tawari

Chakana

Huanaco

Brujo

Colca (aynasapa allqu)

Olluquito

Panchita

Chacha

Xurin

Sinchi

Inti (anta llimpi)

Fiel

Fiesta

Lima

Limon

Oca

Ocre

Estrella

Eva (aynasapa allqu )

Canela